Bahaya Nikotin: Patutkah Anda Bimbang?

Ringkasan

Nikotin meningkatkan risiko penyakit kardiovaskular, kanser paru-paru dan emfisema.
Kesan buruk pada sistem penghadaman, sistem pembiakan dan sistem saraf termasuk ketagihan.
Kajian mencadangkan nikotin boleh memberi manfaat dalam meningkatkan fungsi kognitif tetapi lebih banyak bukti diperlukan.
Terapi penggantian nikotin mempunyai potensi risiko dan kesan sampingannya sendiri.
Nikotin menjejaskan banyak sistem badan dan dikaitkan dengan pelbagai jenis kanser.
Memahami risiko nikotin adalah penting untuk memilih gaya hidup sihat dan mencegah ketagihan.

Pernahkah anda terfikir tentang apa yang nikotin lakukan kepada badan kita? Jika anda seorang perokok atau mengenali seseorang yang gemar menghisap rokok, anda mungkin ingin mengetahui lebih lanjut, bukan?

Nikotin bukan ubat, ia boleh membuatkan hati kita berlari marathon tanpa kita sedari. Hebat kan? Tetapi, ia tidak hebat, itu bagus, anda tahu. Dalam blog kami kali ini, kami akan mendedahkan semua yang anda perlu tahu tentang nikotin, dari zaman dahulu hingga kini.

Bahaya Nikotin: Patutkah Anda Risau?

Nikotin diketahui mempunyai kesan negatif yang meluas pada banyak sistem badan. Kajian menunjukkan bahawa nikotin boleh menjejaskan sistem kardiovaskular, meningkatkan risiko penyakit jantung. Selain itu, nikotin berkait rapat dengan masalah pernafasan seperti kanser paru-paru dan emfisema.

Selain itu, nikotin boleh merengsakan sistem pencernaan, yang boleh menyebabkan ulser dan masalah lain. Terdapat juga kesan berbahaya pada sistem pembiakan, mungkin menyebabkan masalah kesuburan. Secara tidak langsung, nikotin berpotensi untuk menjejaskan sistem saraf, yang boleh menyebabkan ketagihan dan perubahan tingkah laku yang berkaitan.

Walau bagaimanapun, terdapat kajian yang mencadangkan terdapat potensi manfaat seperti meningkatkan fungsi kognitif dan mengurangkan risiko beberapa gangguan neurologi, tetapi ini memerlukan kajian lanjut untuk mendapatkan bukti konklusif.

Mari kita lihat lebih dekat beberapa bahaya nikotin:

Sistem Kardiovaskular: Nikotin menyebabkan saluran darah menjadi sempit, yang boleh meningkatkan tekanan darah dan degupan jantung, meningkatkan risiko penyakit jantung.
Sistem Pernafasan: Nikotin mengganggu fungsi normal paru-paru dan boleh meningkatkan risiko anda mendapat penyakit paru-paru kronik, termasuk kanser paru-paru.
Sistem Gastrointestinal: Nikotin boleh meningkatkan asid perut dan boleh menyumbang kepada perkembangan ulser perut.
Sistem Pembiakan: Wanita yang merokok atau terdedah kepada nikotin semasa mengandung berisiko lebih tinggi untuk keguguran, kematian bayi mengejut dan masalah kesuburan.
Sistem Saraf: Kesan nikotin pada otak termasuk mengidam, perubahan mood, dan penarikan diri, yang boleh merumitkan proses berhenti merokok.
Mengenai risiko ketagihan nikotin, ia adalah fizikal dan mental. Nikotin meniru neurotransmitter asetilkolin, yang mengaktifkan reseptor di otak dan meningkatkan pembebasan dopamin. Ini menyebabkan perasaan seronok sementara yang membuatkan orang ramai ingin merokok semula.

Mengenai soalan, "Adakah nikotin tidak baik untuk anda atau adakah ia hanya tembakau?", walaupun nikotin itu sendiri tidak bertindak, ia masih membawa risiko kesihatan yang ketara dan merupakan bahan ketagihan.
Siasatan menunjukkan bahawa nikotin sahaja adalah berbahaya, walaupun tanpa unsur berbahaya lain yang terdapat dalam tembakau. Sebagai contoh, risiko nikotin semasa mengandung kekal tinggi kerana nikotin boleh merentas plasenta dan menjejaskan perkembangan janin.

Kepada sesiapa yang ingin mengetahui 5 kemungkinan kesan negatif nikotin: ini termasuk kemungkinan penyakit jantung, penyakit paru-paru, masalah kesuburan, ketagihan dan masalah pernafasan, sudah tiba masanya untuk memikirkan semula tentang tabiat merokok anda.

Nikotin dan Penggunaannya Dalam Sejarah Manusia

Asal-usul Nikotin

Nikotin bukanlah penemuan baharu—ia telah wujud selama berabad-abad. Pernahkah anda terfikir dari mana sebenarnya nikotin berasal?
Tradisi penggunaan nikotin berasal daripada penanaman tembakau oleh penduduk asli Amerika dalam upacara keagamaan dan perubatan mereka. Tembakau dihargai kerana kesannya yang menenangkan dan juga sebagai alat pertukaran barang.

Pengkomersilan Tembakau dan Penyebaran Nikotin Secara Global

Semasa penerokaan dan penjajahan, penemuan tembakau telah dibawa kembali ke Eropah, dan di situlah bermulanya era tembakau global.
Industri tembakau terus berkembang; satu perkara penting dalam sejarah kerana kesannya terhadap ekonomi dan budaya masa kini. Penternakan tembakau percuma ini menguntungkan ekonomi tetapi risiko penggunaan tembakau atau bahaya penggunaan tembakau bermula.

Pemasaran Berfokus dan Kesan Komuniti

Adalah penting untuk kita sedar bahawa industri tembakau sering menggunakan pelbagai taktik, termasuk pemasaran yang tertumpu kepada kumpulan tertentu, contohnya pengenalan mensasarkan tembakau mentol, yang memberi kesan besar kepada pengebilan dan kesihatan awam.

Strategi ini bukan sahaja menarik perokok baru, tetapi juga mengurangkan peluang perokok muda berhenti.
Penggunaan nikotin sememangnya mempunyai asal usul dan kepentingannya dalam sejarah dan budaya, tetapi kita juga mesti peka terhadap risiko penggunaan nikotin dan bahaya merokok.

Pada zaman moden, fakta tentang keburukan rokok dan nikotin telah banyak dikaji dan dibincangkan – kita tahu bahawa ia mempunyai banyak kesan negatif terhadap kesihatan dan boleh menyebabkan banyak masalah jangka panjang, malah risiko ini tidak terhad kepada penggunaan tembakau sahaja. tetapi juga melalui media lain seperti vaping.

Kesan Kesihatan dan Risiko Berkaitan dengan Nikotin

Kesan Nikotin terhadap Kesihatan Manusia

Nikotin mungkin terdengar biasa bagi perokok atau pengguna vape, tetapi adakah anda tahu kesan sebenar nikotin pada badan? Nikotin dianggap sebagai bahan psikoaktif yang boleh menyebabkan ketagihan.
Ia berfungsi dengan merangsang otak untuk membebaskan dopamin, bahan kimia yang dikaitkan dengan perasaan seronok dan seronok.
Ini adalah salah satu sebab mengapa berhenti merokok atau mengurangkan pengambilan nikotin boleh menjadi satu cabaran.

Tetapi, menyingkirkan perangkap nikotin bukan sekadar memerangi ketagihan. Komponen ini juga membawa pelbagai risiko kesihatan. Mari kita meneroka lebih lanjut:

Risiko penyakit jantung: Nikotin meningkatkan tekanan darah dan kadar denyutan jantung, memberi tekanan kepada jantung dan boleh menyumbang kepada penyakit kardiovaskular.
Risiko dalam kehamilan: Wanita hamil yang terdedah kepada nikotin mempunyai risiko tinggi untuk melahirkan bayi kurang berat badan atau masalah kesihatan lain.
Pendedahan secara tidak langsung kepada nikotin: Asap rokok yang ditangkap oleh bukan perokok juga boleh menyebabkan masalah kesihatan, termasuk risiko penyakit jantung dan masalah pernafasan.
E-rokok dan kebimbangan kesihatan: Walaupun e-rokok sering disebut-sebut sebagai alternatif yang lebih selamat daripada rokok konvensional, keselamatan jangka panjangnya masih dalam siasatan. Potensi bahaya melibatkan kesan ke atas fungsi paru-paru dan risiko mencetuskan penyakit kardiovaskular.

Hubungan Antara Nikotin dan Penyakit Jantung

Penggunaan nikotin jangka panjang dikaitkan dengan pengerasan arteri, atau aterosklerosis, yang boleh menyebabkan serangan jantung dan strok.
Nikotin mempunyai kesan vasokonstriksi, yang bermaksud ia menyempitkan saluran darah dan meningkatkan tekanan darah – tidak kira sama ada anda merokok atau vape.

Kesan Nikotin Semasa Mengandung dan Menyusu

Bagi ibu mengandung, nikotin adalah bahaya segera kepada janin. Ia telah dikaitkan dengan kemungkinan pramatang suria dan kecacatan kongenital.

Jumlah nikotin yang melalui susu ibu juga boleh membahayakan bayi yang disusui – sesuatu yang perlu diambil serius oleh ibu yang merokok atau menggunakan e-rokok.

Bahaya Pendedahan Tidak Langsung kepada Nikotin

Walaupun anda bukan pengguna nikotin aktif, kedua-dua asap arus perdana dan asap sampingan daripada rokok atau wap boleh menjejaskan kesihatan anda. Ini termasuk risiko peningkatan penyakit kronik dan pernafasan seperti asma.

Kesan Jangka Pendek dan Ketoksikan Nikotin

Adakah anda tahu apa yang berlaku apabila nikotin memasuki badan anda? Dalam beberapa minit, bahan kimia ini boleh menunjukkan kesannya.
Mari kita lihat senario ini: Anda mengambil nafas pertama dari rokok atau vape, secara tidak langsung, nikotin cepat diserap oleh paru-paru dan membanjiri sistem peredaran darah.

Tidak lama kemudian, ia sampai ke otak, dan voila! Anda berasa lebih berjaga-jaga dan fokus. Ini adalah contoh kesan nikotin serta-merta. Tetapi, sebelum kita meraikan 'faedah' ini, mari kita berhenti sejenak.
Nikotin juga boleh menyebabkan degupan jantung anda menjadi lebih cepat, tekanan darah meningkat, dan tidak jarang, orang berasa pening atau loya.

Secara amnya, mereka yang tidak biasa dengan nikotin mungkin lebih sensitif terhadap kesan ini. Selain itu, terdapat risiko terlebih dos nikotin, yang boleh menyebabkan gejala yang lebih teruk, termasuk sawan.

Masalah Kesihatan Kronik Akibat Pengambilan Nikotin Jangka Panjang

Sekarang, mari kita bercakap tentang jangka panjang. Penggunaan jangka panjang nikotin boleh menyebabkan kesakitan yang tidak boleh dipandang ringan.
Penyelidikan menunjukkan hubungan antara nikotin dan pelbagai jenis kanser, termasuk kanser paru-paru, yang kita semua tahu adalah risiko besar dalam perokok.

Kesan buruk nikotin meliputi semua sistem tubuh kita, daripada penyakit jantung yang mungkin berlaku pada sesiapa yang menghisap rokok dalam tempoh yang lama, kepada masalah pernafasan seperti emfisema, nikotin malah dikaitkan dengan gangguan sistem pembiakan yang boleh menyebabkan masalah kesuburan.

Memahami Ketagihan Nikotin dan Cabarannya

Ketagihan nikotin adalah sesuatu yang serius dan sukar untuk diatasi. Ramai orang cuba untuk berhenti merokok atau menguap tetapi kembali kepada tabiat ini kerana tahap ketagihan nikotin yang tinggi.
Anda mungkin percaya atau tidak, tetapi nikotin adalah salah satu ubat yang paling sukar untuk ditinggalkan. Ini kerana ia cepat menimbulkan ketagihan, baik secara fizikal mahupun mental.
Bermula dari kerinduan yang tidak terkira untuk sensasi merokok atau vape, mengakibatkan gejala penarikan diri yang boleh menjadi agak menyedihkan.

Ketagihan Nikotin: Pendekatan Rawatan dan Pemulihan

Nikotin dikenali sebagai pemastautin biasa dalam produk tembakau, dan memainkan peranan besar dalam pembentukan ketagihan.
Bagaimanakah kita boleh menangani masalah ini dan membantu mereka yang bergelut dengan ketagihan nikotin?

Rawatan Konvensional dan Baharu dalam Ketagihan Nikotin

Rawatan untuk mengatasi ketagihan nikotin berbeza-beza, dari kaedah konvensional hinggalah kaedah inovatif.
Pendekatan biasa termasuk terapi penggantian nikotin – menggunakan produk seperti lozenges, patch dan semburan yang mengandungi nikotin – yang bertujuan untuk mengurangkan keinginan untuk merokok.
Walau bagaimanapun, terdapat juga risiko dalam menggunakan terapi penggantian nikotin kerana ia masih menghantar nikotin ke dalam sistem badan, yang boleh menyebabkan kesan sampingan dan risiko kesihatan tertentu.

Terapi Tingkah Laku dan Sistem Sokongan dalam Mengatasi Ketagihan Nikotin

Sokongan psikologi dan terapi tingkah laku, seperti terapi tingkah laku kognitif (CBT), juga penting dalam merawat ketagihan nikotin.
Program ini membantu individu memahami dan mengubah minda yang menyebabkan mereka merokok sambil memberikan sokongan dan strategi untuk mengatasi desakan merokok.
Kumpulan sokongan juga boleh memberikan pengguna perasaan komuniti dan persefahaman apabila cuba menahan diri daripada nikotin.

Penyelesaian Farmakologi dan Keberkesanannya dalam Berhenti Merokok

Dadah seperti bupropion dan varenicline telah diluluskan untuk membantu orang ramai berhenti merokok dan sering digunakan dalam kombinasi dengan terapi penggantian nikotin dan sokongan tingkah laku.
Walau bagaimanapun, ubat-ubatan ini tidak bebas daripada risiko; mereka mungkin mempunyai kesan sampingan dan tidak sesuai untuk semua orang, menekankan keperluan untuk pemantauan perubatan.
Risiko kesihatan pergantungan nikotin dan rawatan yang berpotensi berbahaya pastinya tidak boleh dipandang ringan.
Walau bagaimanapun, dengan pendekatan holistik terhadap rawatan dan sokongan yang kuat, pemulihan adalah mungkin.
Mengatasi pergantungan nikotin mungkin sukar tetapi tidak mustahil.
Dengan maklumat yang betul, alat yang betul dan komuniti sokongan, individu yang bergelut dengan ketagihan nikotin boleh menavigasi laluan pemulihan mereka kepada kehidupan yang lebih sihat dan bebas nikotin.

Perspektif tentang Interaksi Nikotin dengan Sistem Badan dan Metabolisme

Sifat Kimia dan Laluan Metabolik Nikotin

Nikotin, sejenis alkaloid yang terdapat dalam tembakau, terkenal dengan kesannya yang cepat dan ketagihan.
Badan kita memetabolismekannya melalui hati, dan mengeluarkan nikotin melalui air kencing.
Tetapi, tahukah anda bahawa kimia nikotin boleh berubah, bergantung kepada pH badan? Ini menjejaskan kelajuan penyerapan nikotin oleh badan kita. Menarik kan?

Interaksi Nikotin dengan Sistem Organ dan Fungsi Kognitif

Apabila ia memasuki sistem badan, nikotin bertindak balas dengan reseptor asetilkolin tertentu. Ini membawa kepada peningkatan pembebasan neurotransmitter seperti dopamin, yang mungkin menyebabkan merokok boleh berasa menyenangkan.

Walau bagaimanapun, nikotin juga boleh menyebabkan tekanan pada sistem kardiovaskular, meningkatkan risiko penyakit jantung. Tidak lupa, nikotin dan fungsi kognitif mempunyai hubungan yang kompleks, dengan beberapa kajian menunjukkan nikotin boleh meningkatkan tumpuan – tetapi adakah risiko jangka panjang berbaloi?

Kesan Nikotin pada Metabolisme dan Gangguan Metabolik

Nikotin juga terkenal dengan kesannya terhadap metabolisme badan. Ia mungkin meningkatkan kadar metabolisme buat sementara waktu, tetapi terdapat risiko tersembunyi. Dikaitkan dengan pelbagai gangguan metabolik, termasuk diabetes jenis 2, penggunaan nikotin yang berpanjangan boleh meletakkan badan kita dalam keadaan "berjaga-jaga tinggi" yang berterusan.
Dan ini bukan berita baik untuk sesiapa yang ingin mengekalkan kesihatan jangka panjang mereka.

Peranan Nikotin dalam Perkembangan dan Perkembangan Kanser

Mekanisme Selular dan Molekul Karsinogenesis Akibat Nikotin

Tahukah anda bahawa nikotin bukan sahaja menyebabkan ketagihan tetapi juga memainkan peranan dalam perkembangan dan kemajuan kanser?
Ya, kajian menunjukkan ini bukan kisah dongeng. Nikotin boleh menyumbang kepada karsinogenesis, proses di mana sel normal bertukar menjadi sel kanser. Ini berlaku melalui beberapa mekanisme pada tahap selular dan molekul yang kompleks, termasuk:

Merangsang pertumbuhan sel yang tidak terkawal
Menghalang proses apoptosis (kematian sel terprogram)
Mengubah komunikasi antara sel dan persekitarannya
Meningkatkan metastasis, di mana sel-sel kanser bergerak dan merebak ke bahagian lain badan
Bahan kimia tertentu dalam rokok, yang dikenali sebagai nitrosamin khusus tembakau (TSNA), adalah salah satu pencetus utama kesan ini. TSNA sememangnya antara karsinogen paling mujarab yang telah dikenal pasti dalam produk tembakau.

Kaitan Antara Nikotin dan Pelbagai Jenis Kanser

Persoalannya, apakah jenis kanser yang dikaitkan dengan nikotin? Jawapannya bukan hanya satu tetapi banyak!
Nikotin telah berkait rapat dengan kanser paru-paru, tetapi risikonya tidak terhad kepada itu. Kajian itu juga mendapati hubungan antara nikotin dan peningkatan risiko banyak jenis kanser lain seperti:

Kanser mulut
Kanser esofagus
Barah pankreas
Kanser kolon
Adalah penting untuk menyedari bahawa nikotin mempunyai keupayaan untuk menggalakkan perkembangan dan kemajuan kanser bukan sahaja pada perokok, tetapi juga mereka yang terdedah kepada nikotin melalui cara lain seperti vape.

Dalam usaha untuk terus memberikan maklumat yang telus dan boleh dipercayai, kita juga mesti mempertimbangkan pendapat lain.
Walaupun terdapat cadangan tentang potensi manfaat nikotin untuk fungsi kognitif dan risiko penyakit saraf, kajian lanjut masih diperlukan untuk mengesahkan bukti ini.

Kesimpulan

Secara ringkasnya, artikel ini banyak bercakap tentang bahaya nikotin. Kami melihat berapa lama nikotin telah wujud dan bagaimana ia merosakkan badan kita – dari jantung hingga kehamilan. Penggunaan jangka panjang boleh menyebabkan pelbagai masalah kesihatan dan ketagihan yang serius. Walaupun terdapat pelbagai rawatan, cabaran untuk berhenti nikotin tetap ada.

Bagaimanapun, ada sinar harapan dengan penciptaan peranti seperti pod vape tertutup yang menjadi bantuan bagi mereka yang ingin meninggalkan tabiat merokok.

Vape jenis ini kurang berisiko dan lebih mudah digunakan, menyediakan laluan alternatif untuk perokok yang mahukan pilihan yang sihat.

Ingat, langkah anda ke arah kehidupan tanpa rokok adalah perubahan positif, bukan sahaja untuk anda, tetapi juga untuk orang tersayang di sekeliling anda.

Rujukan

National Center for Biotechnology Information. (2020). "Thirdhand Smoke: State of the Science and a Call for Policy Expansion." Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7308884/
PubMed Central. (2015). "Thirdhand Smoke: Old Smoke, New Concerns." Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4363846/
National Center for Biotechnology Information. (2015). "Thirdhand smoke: A new dimension to the effects of cigarette smoke on the developing lung." Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4363846/
World Health Organization. (Tarikh tidak dinyatakan). "Tobacco." Diakses dari https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/tobacco
PubMed Central. (2014). "Toxicants and Disease: Do Not Underestimate the Role of Environmental Chemicals in the Development of Chronic Diseases." Diakses dari https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3894096/
World Health Organization. (2021). "Tobacco-Free Initiatives." Retrieved from https://www.who.int/health-topics/tobacco/tobacco-free-initiatives#tab=tab\_1
NCBI. (2013). "Thirdhand Smoke: Harmful Residue that Lingers After Smoking Has Stopped." Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3894096/
MNT Knowledge Center. (2019). "What to know about thirdhand smoke." Retrieved from https://www.medicalnewstoday.com/articles/322622
World Health Organization (WHO). (Tarikh tidak dinyatakan). "Commercial Determinants of Health." Diakses dari https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/commercial-determinants-of-health
Centers for Disease Control and Prevention. (2019). "What is thirdhand smoke and why is it a concern?" Retrieved from https://www.cdc.gov/tobacco/basic\_information/thirdhand-smoke/index.html
IJCP – Indonesian Journal of Cancer Pathfinder. (Tarikh tidak dinyatakan). "Judul artikel tidak dinyatakan." Diakses dari https://jurnal.unpad.ac.id/ijcp/article/view/29824
National Cancer Institute. (2019). "Thirdhand Smoke: What It Is and How to Protect Your Family." Retrieved from https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/tobacco/third-hand-smoke
Core.ac.uk. (2020). "The Hazards of Thirdhand Smoke from Electronic Cigarettes: A Systematic Review." Retrieved from https://core.ac.uk/download/pdf/267087920.pdf
National Cancer Institute. (2016). "Thirdhand Smoke: What It Is and How to Protect Yourself." Retrieved from https://www.cancer.gov/news-events/cancer-currents-blog/2016/thirdhand-smoke
PubMed Central. (2010). "The Impact of Thirdhand Smoke on Respiratory Disease in Children: A Prospective Cohort Study." Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2953858/
World Health Organization. (n.d.). "Thirdhand Smoke: What Is It and How Does It Harm?" Retrieved from https://www.who.int/news-room/q-a-detail/thirdhand-smoke
PubMed Central. (Tarikh tidak dinyatakan). "Asap Ketiga dan Risikonya bagi Kesihatan Manusia: Satu Kajian Sistem." Diakses dari https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4958544/
National Center for Biotechnology Information. (Tarikh tidak dinyatakan). "The Health Consequences of Involuntary Exposure to Tobacco Smoke: A Report of the Surgeon General." Diakses dari https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK63952/
WebMD. (2022). "Thirdhand Smoke: What It Is and How to Get Rid of It." Retrieved from https://www.webmd.com/smoking-cessation/news/20220126/thirdhand-smoke-what-it-is-and-how-to-get-rid-of-it
PubMed Central. (2016). "Toxicants in Thirdhand Smoke: Exposure, Effects, and Future Directions." Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5003586/
New York State Department of Health. (n.d.). "Thirdhand Smoke: Introduction and Health Effects." Retrieved from https://www.health.ny.gov/publications/7166.pdf
World Health Organization. (2010). "Protection from exposure to second-hand tobacco smoke: Policy recommendations." Retrieved from https://www.who.int/tobacco/publications/protection/en/
PubMed Central. (Tarikh tidak dinyatakan). "Ulasan Sistematik: Kajian Mengenai Asap sap Ketiga dan Kesannya kepada Kesihatan Manusia dan Alam Sekitar." Diakses dari https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2953858/
National Center for Biotechnology Information. (Tarikh tidak dinyatakan). "Impak Kesihatan Asap Ketiga: A Review." Diakses dari https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4553893/
Centers for Disease Control and Prevention. (2020). "Thirdhand Smoke: What It Is and How to Protect Your Family." Retrieved from https://www.cdc.gov/tobacco/basic_information/secondhand_smoke/thirdhand\_smoke/index.html
NCBI Bookshelf. (Tarikh tidak dinyatakan). "Environmental Tobacco Smoke: Measuring Exposures and Assessing Health Effects." Diakses dari https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK53010/
Center for Disease Control and Prevention. (2020). "Health Effects of Thirdhand Smoke." Retrieved from https://www.cdc.gov/tobacco/data_statistics/fact_sheets/secondhand\_smoke/thirdhand-smoke.html
National Center for Biotechnology Information. (Tarikh tidak dinyatakan). "Thirdhand Smoke: Health Effects of Lingering Cigarette Smoke." Diakses dari https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK326497/